Hơn 300.000 ô tô sẽ phải trang bị hộp đen mới?

Lắp mới hộp đen ô tô, tốn hàng nghìn tỷ đồng

Bộ GTVT vừa trình Chính phủ dự thảo mới nhằm thay cho Nghị định 86/2014/NĐ-CP về kinh doanh vận tải. Nếu như được Chính phủ thông qua, có khoảng hơn 300.000 ô tô kinh doanh vận tải nằm trong diện thay thế hộp đen (GPS).

Theo đó, khoản 2, điều 12 của Dự thảo Nghị định nêu: “Thiết bị giám sát hành trình trang bị trên các dòng xe ô tô kinh doanh vận tải (hành khách và hàng hóa bằng container, xe đầu kéo kéo rơ-moóc, sơ-mi-rơ-moóc hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh vận tải, xe ô tô kinh doanh vận tải hàng hóa có trọng lượng hơn 20 tấn phải cung cấp dữ liệu bằng hình ảnh quá trình hoạt động của xe đúng theo lộ trình".

Kế hoạch áp dụng, trước ngày 1/7/2022 sẽ áp dụng đối với ô tô kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng, xe du lịch 9 chỗ trở lên. Trước 1/7/2023 áp dụng đối với xe buýt, xe kinh doanh vận tải hành khách tuyến cố định, xe đầu kéo kéo rơ-moóc hoặc sơ-mi-rơ-moóc, xe container. Trước ngày 1/7/2024 đối với xe ô tô kinh doanh vận tải hàng hóa có trọng tải hơn 20 tấn. Trước ngày 1/7/2025 đối với ô tô kinh doanh vận tải hành khách dưới 9 chỗ.

Bên cạnh đó, Bộ GTVT còn đề xuất thêm các dữ liệu hộp đen lưu trữ như các thông tin về thời gian lái xe liên tục, thời gian làm việc của lái xe trong ngày, đồng thời đề nghị bổ sung thêm xe trung chuyển vào nhóm đối tượng phải gắn hộp đen.

Hơn 300.000 ô tô sẽ phải trang bị hộp đen mới?

Bộ GTVT cho biết thêm, trên thị trường, thiết bị hộp đen đang có giá từ 4,5 - 5,5 triệu đồng/chiếc, cộng thêm chi phí duy trì máy chủ cùng đường truyền dữ liệu là 120.000 đồng/xe/tháng. Đối với doanh nghiệp, tổng chi phí lắp đặt thiết bị mới là 1.500 - 1.900 tỷ đồng và chi phí duy trì máy chủ và đường chuyền là 500 tỷ đồng/năm.

Theo một số nguồn tin, chưa đầy 2 năm, có 800.000 phương tiện vận tải (taxi, xe khách, xe tải) chi thêm3.000 tỷ đồng để trang bị hộp đen theo Nghị định 171/NÐ-CP. Ngoài ra, những hộp đen cũ sẽ phải thay thế bằng hộp đen mới.

Nhiều ý kiến phản đối

Tuy Dự thảo mới trình lên Chính phủ xem xét nhưng hàng loạt lái xe cùng hiệp hội vận tải địa phương đã lên tiếng bác bỏ quy định này.

Họ cho rằng, hiện tại, các dữ liệu hộp đen vẫn chưa được khai thác hết các tính năng và chưa phát huy hiệu quả mong muốn ban đầu. Tính đến thời điểm hiện tại, thiết bị GPS gắn trên phương tiện kinh doanh vận tải mới chỉ được cơ quan chức năng sử dụng như một chiếc ổ cứng lưu trữ thông tin.

Theo số liệu thống kê, có khoảng 30% doanh nghiệp trên cả nước không kết nối với đường truyền dữ liệu về Tổng cục Đường bộ như quy định. Những vụ TNGT kinh hoàng trong thời gian qua đều không tìm thấy dữ liệu hộp đen ở cơ quan quản lý.

Ông Nguyễn Văn Thanh - Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam chia sẻ, quy định lắp hộp đen mới được bổ sung vào Dự thảo mới. Trước đó, Bộ GTVT lấy ý kiến doanh nghiệp nhưng không có nội dung này.

Ông Nguyễn Công Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Taxi Hà Nội cho biết, trang bị hộp số GPS cho tất cả ô tô là việc rất khó thực hiện, nhất là về mặt kỹ thuật và sẽ làm mất thêm nhiều chi phí.

“Điều quan trọng nhất hiện tại là phải tìm ra phương thức sử dụng hữu hiệu GPS chứ không nên ép thêm các điều kiện mới trong khi thực tế các doanh nghiệp không tận dụng và phát huy tối đa các tính năng của trang thiết bị". Ông Hùng nói thêm.

Các chuyên gia giao thông cho hay, việc quan trong nhất của kiểm soát và quản lý phương tiện qua GPS là đảm bảo 3 yếu tố: tốc độ vận hành, thời gian hoạt động của tài xế và chạy đúng hành trình.

Hiện tại, hệ thống hộp đen có thể cung cấp tất cả 3 thông tin trên, đồng thời triển khai quản lý. Trên thế giới, không có quốc gia tiên tiến nào ép buộc doanh nghiệp gắn GPS. Lắp trang bị này hay không phụ thuộc vào nhu cầu quản lý phương tiện của chính doanh nghiệp và hợp tác xã.